Avokati i Popullit Europian

Mbron qytetarët kundër institucioneve të Komunitetit

Avokati i Popullit Evropian është krijuar në vitin 1992 nga Traktati i Mastrihtit, i cili pa nevojën e krijimin e një Avokatit të Popullit, traditë kjo e Evropës veriore, në interes të të gjithë qytetarëve para institucioneve të Komunitetit. Çdo shtetas i BE-së apo ndonjë institucion, organizatë, person fizik ose juridik që banon ose ka selinë e regjistruar në një Shtet Anëtar, mund të raportojnë rastet e keq administrimit nga ndonjë institucion apo organ të Komunitetit, me përjashtim të Gjykatës e Drejtësisë dhe e Gjykatës së Shkallës së Parë.

Megjithatë, rastet në lidhje me administratat kombëtare, rajonale apo lokale nuk bien në kompetencë të Avokatit të Popullit Evropian, edhe pse ankesat i referohen shkeljeve të supozuara të së drejtës komunitare. Në rast të një ankese, Avokati i Popullit vlerëson atë gjë, pastaj aktivizon, kryen hetimet që ai e gjykon të përshtatshme dhe, në rast të një rezultati pozitiv, paralajmëron autoritetin ose institucionin komunitar në fjalë. Atij i kërkohet të paraqesë versionin e tij të fakteve brenda tre muajve, kështu që në fund të procedurës, Avokati i Popullit e paraqet raportin e tij në Parlamentin Europian duke informuar ankuesin për rezultatin e hetimeve.

Avokati i Popullit, i cili ka selinë e tij në Strasburg, emërohet nga Parlamenti BE-së për një mandat prej pesë vjetësh, të rinovueshme, por vepron në pavarësi të plotë, aq sa edhe Parlamenti Evropian nuk mund ta heqë nga detyra, por vetëm mund ta apelojë në rast konflikti në Gjykatën e Drejtësisë që do të vendosë për përfundimin e detyrës. Nga viti 2003 deri në 2013, Avokati i Popullit Evropian ishte Nikiforos Diamandouros, i cili ishte grek. Prej 1 tetorit 2013, gruaja e parë mori detyrën: Irlandezja Emily O’Reilly.